ÇOCUKLARDA GÖRÜLEN EKRAN BAĞIMLILIĞI NASIL ÖNLENİR?

ÇOCUKLARDA EKRAN SÜRESİNİ NASIL DÜZENLEYEBİLİRİZ?

Çocuklarda davranış değişikliği oluşturmak için 4 adımlı bir süreçten bahsetmek mümkündür. Bu adımlar;

1. Rol model olma

2. Tutarlı olma

3. Ortam hazırlama

4. Birlikte karar alma

şeklinde sıralanabilir. Yalnızca ekran süresi düzenleme konusunda değil; her konuda direkt kurallar koymak yerine bu adımları takip ediyor olmak, sağlanmak istenen davranış değişikliğini daha kalıcı hale getirmeye yardımcı olur. Çocuklar çok iyi gözlemcilerdir. Bu sebeple onlara aşılanmak istenilen davranışlara kıyasla gördükleri davranışları daha hızlı benimserler.

Ekran süresi düzenleme konusunda yapılması gereken ilk şey;

- ebeveynlerin kendi ekran sürelerini düzenlemesidir. Çocuklar ebeveynlerini gözlemlerken sosyal öğrenme yoluyla, ekran süresini kısaltıp yeni aktivitelere yöneliyor olmanın faydalarını öğrenebilirler.

Ekran süresi düzenlerken ikinci adım;

-  tutarlı olmaktır. Ebeveynlerin ekranı bir yardımcı veya bir kurtarıcı olarak görmemeleri çok önemlidir. Örneğin, ekrana bir kısıtlama getirilmesine rağmen yemek saatinde zorluk yaşanmaması adına bir şeyler izletiyor olmak tutarlı olma ilkesine ters düştüğünden davranış değişikliği sürecini olumsuz etkileyebilir. Ya da evden uzakta olunduğunda alınan kararların uygulanmıyor olması, sık sık ve düzensiz şekilde istisnalar oluşturulması; çocuğun gözündeki kararlılığı etkileyeceğinden dikkat edilmesi gereken noktalardır. Mekan, zaman, kişi fark etmeksizin alınan kararları uygulamak gerekmektedir. Herhangi bir özel gün veya mekan sebebiyle ayrıcalık tanındığında çocuk, yeni ayrıcalıklar oluşturmaya çalışarak kararları esnetmek isteyebilir. Bu durumda ebeveynlerin her şartta tutarlı olması büyük önem taşımaktadır.

Kararlar oluşturmadan önceki adım çocuk için ortam hazırlamaktır. Ekrandan uzaklaştığında onu bekleyen eğlenceli bir ortamın olduğunu bilmek süreci hızlandırabilir. Bu sebeple kararlardan önce;

- çocuğa yeni hobiler,

- yeni oyunlar,

- aile saatleri,

- kitap saatleri gibi ekranı bıraktığında yapacağı aktiviteler oluşturulmalıdır.

Bu noktada verilmek istenen mesaj “Ekran dışında da eğlenceler var ve biz seninle oynamak için bekliyoruz” mesajıdır.

Bu adımlar takip edildikten sonra hem ebeveynlerin hem de çocuğun yeni kararlar almaya hazır olduğu söylenebilir. Kararlar alınırken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Öncelikle kararları bütün aile bireyleriyle birlikte almak çok önemlidir. Aynı zamanda her karar ve her kural bütün aile üyeleri için geçerlidir. Bu noktada istisnalar oluşturmak, yeni istisnalar doğurabileceği için süreci olumsuz etkileyebilir. Bu sebeple herkes için geçerli olan ve her şartı kapsayan net kararlar alınmalıdır. Her kural ne anlama geliyor, nasıl uygulanacak gibi detaylar da bu süreçte çocuklara açıklanarak onların zihnindeki netliği sağlamak da önemlidir. Bu süreçleri denemenize rağmen zorlanıyor veya başarılı olamadığınızı hissediyorsanız uzman desteği için Ventus Eğitim Danışmanlık ile iletişime geçebilirsiniz.