Marka Merakı

 

Aldıklarımız, tükettiklerimiz sizce sadece fiziki ihtiyaçlarımızı mı gideriyor yoksa psikolojik ihtiyaçlarımızın giderilmesinde de rol oynuyorlar mı? “Marka” sadece kalite güvence mi demek yoksa bir kimlik, sosyal bir durum ve statü temsili de oluyor mu? Marka tutkusunun altında yatan asıl ihtiyaç hangisi ? Ebeling(1996)'in yaptığı bir araştırmada markanın tanıma ve alışkanlık fonksiyonlarının yanı sıra; markayı risk azaltma, karar sürecindeki kolaylık, gösteriş fonksiyonları üçgeninde ele almıştır. İnsanlar bir ürünü alırken kendisine ifade ettiği anlamın yanı sıra toplum içindeki ifadesini de düşünmeye başladığında markalaşma telaşına da kapılmış olur… O ürünün prestiji, imajı ile kendilik algısındaki imajı uygunsa o ürünü alma davranışı artar. Kullandığı parfüm, araba, giydiği kıyafet gibi…Kendi imajını da yaşadığı toplum içinde örneğin sosyal çevresi ve iş yaşamı ya da okul yaşamı içerisindeki konumuna göre diğerler insanlarla da kıyaslayabilir.

Özellikle ergenlerde, akranları arasında onay ve kabul ihtiyacı öylesine yoğundur ki girmek istediği gruba tercih edilmek için tüm çabası o grubun kullandığı markaları edinmek olabilmektedir. Markayı bireysel güç, duygusal tatmin, sosyal çevrede kabul gibi algılamaya başlayan genç o ürünü alabilme kapasitesini artık düşünmez. Ailesi ile çatışmaya başlar, ilişkiler zayıflayabilir. Ebeveynler yine önce kendilerine dönüp kendisinin ne kadar markaya düşkün olduğuna bakması önemlidir. Model olabilir, koşulsuz kabulde olduğunuzu ona hissettirebilirsiniz. Beğendikleri, ilgilendikleri ile dalga geçerek değil de gerçekten anlamaya çalıştığınızı fark ettirebilirsiniz. İstediklerini almak ya da almamak çizgisinin dışında ihtiyaçlar ya da zevkler paralelinde konuşabilir, belli bir harçlığı var mı, biriktirmişse istediği gibi de harcayabilir mi, bugün alamasa da da kaç gün sonra alınabilir , beklemenin ve biriktirmenin kıymeti gibi detaylı sohbetler edebilirsiniz. Aslında çatışmalar çoğu zaman sadece evet ve hayır ile geçiştirildiğinde çıkabiliyor. Anlaşıldığını, birlikte çözüme ortak olduğunuzu görmek genci rahatlatacaktır. Marka ile bağımlı hale gelmişse, çatışmalar yüksekse destek almak gerekebilir.

 

Yazan : Pınar Ezgin / 7 Ekim 2021